اختلال شخصیت ضد اجتماعی، از نشانه‌ها تا واقعیت رابطه با یک فرد ضداجتماعی!
آیا برایتان پیش آمده به این فکر کنید شاید پارتنرتان ویژگی‌های یک فرد ضداجتماعی را داشته باشد؟
“جامعه‌ستیز” در واقع اصطلاحی رایج برای نوعی اختلال سلامت روان به نام “اختلال شخصیت ضد اجتماعی” است.
افراد جامعه‌ستیز می‌توانند خطرناک باشند یا حداقل باعث روابط ناپایدار و آسیب‌زا شوند، بنابراین شناخت علائم و ویژگی‌های چنین افرادی اهمیت زیادی برای شروع و ادامه یک رابطه عاطفی را دارد.
در این مطلب، یاد می‌گیرید چطور ویژگی‌های یک جامعه‌ستیز را تشخیص دهید، با او برخورد کنید، تفاوتش را با افراد روان‌پریش (سایکوپت‌ها) بشناسید و در صورت لزوم به درمان آنها بپردازید.
نشانه‌ها و ویژگی‌ها
در موقعیت‌های هشداردهنده آرام و نگاه سرد و بی‌احساسی دارند.
جامعه‌ستیزها معمولاً در برابر موقعیت‌هایی که در دیگران احساسات قوی ایجاد می‌شود، هیچ واکنش هیجانی‌ای از خود نشان نمی‌دهند.
آنها در موقعیت‌هایی که دیگران را می‌ترساند یا ناراحت می‌کند، آرام و خونسرد هستند.
نداشتن حس همدلی و پشیمانی نسبت به دیگران
افراد دارای این اختلال، قادر نیستند احساسات دیگران را درک یا با آن همدلی کنند.
به همین دلیل، معمولاً متوجه نمی‌شوند که با دروغ، کنترل‌گری یا رفتار پرخاشگرانه‌شان به طرف مقابلشان آسیب زده‌اند.
چون توانایی همدلی ندارند، رفتار خود را توجیه می‌کنند و توانایی پذیرش اشتباه بودن آن را ندارند.
جذابیت سطحی و قدرت متقاعدسازی زیاد
جامعه‌ستیزها چون می‌خواهند توجه و اعتماد طرف مقابل را جلب کنند، در برخورد اولیه معمولاً بسیار دلربا و قانع‌کننده‌اند.
در ابتدا با رفتارهایی که باعث می‌شود شما احساس خاص بودن کنید در کنارتان ظاهر می‌شوند، اما به‌مرور چهره واقعی‌شان برایتان آشکار می‌شود.
وقتی احساس کنند می‌توانند شما را کنترل کنند، سرد، بی‌تفاوت و دستکاری روانی شروع می‌شود.
سوءاستفاده از دیگران برای منافع شخصی
جامعه‌ستیزها معمولاً افرادی را هدف می‌گیرند که اعتمادبه‌نفس پایین یا ناامنی‌های درونی دارند تا بتوانند راحت‌تر آنها را کنترل کنند.
آنها از تکنیک دستکاری عاطفی و گسلایتینگ استفاده می‌کنند تا قربانی را متقاعد کنند مشکل از خودش است.
در این روش، فرد قربانی به مرور اعتمادبه‌نفسش را از دست داده و احساس می‌کند اشتباه یا بیش‌واکنش‌گر است.
دروغ‌گویی و فریب‌های مکرر
وقتی جامعه‌ستیزها چیزی می‌خواهند، به‌راحتی دروغ می‌گویند، واقعیت را تحریف می‌کنند، یا دیگران را فریب می‌دهند.
دروغ گفتن برایشان عادت روزمره است؛ حتی درباره‌ی مسائل جزئی.
وقتی هم دروغشان آشکار می‌شود، معمولاً دروغ دیگری می‌گویند تا همان را هم بپوشانند.
اگر مجبور شوند حقیقت را اعتراف کنند، تظاهر می‌کنند پشیمانند، اما خیلی زود دوباره همان رفتار را تکرار می‌کنند.
داشتن روابط سطحی یا کوتاه‌مدت
اغلب جامعه‌ستیزها دوستان صمیمی واقعی ندارند.
ممکن است اطرافشان افرادی باشند که بتوانند آنها را کنترل یا تحقیر کنند، اما هیچ ارتباط عمیق و معناداری شکل نمی‌گیرد.
در زندگی‌شان معمولاً ردپایی از روابط شکست‌خورده، دوستان رهاشده یا دشمنان نیمه‌پنهان دیده می‌شود.
حس خودبزرگ‌بینی و احساس برتری افراطی
جامعه‌ستیزها اغلب فکر می‌کنند مهم‌ترین فرد جمع هستند.
به انتقاد واکنش منفی نشان می‌دهند، خود را بی‌نقص می‌دانند و باور دارند شایسته‌ی بهترین چیزها هستند، بی‌آنکه به احساس یا حق دیگران نیز کوچکترین توجهی کنند.
حس “استحقاق” در آنها بسیار قوی است، گویی جهان موظف است فقط خواسته‌های آنها را برآورده کند.
رفتارهای نابالغ و تصمیم‌های تکانشی
جامعه‌ستیزها معمولاً از اشتباهات خود درس نمی‌گیرند، به همین دلیل رشد شخصی‌شان محدود می‌ماند.
رفتارشان می‌تواند بی‌مسئولیت، بی‌ثبات یا غیرقابل پیش‌بینی باشد.
تصمیم‌های ناگهانی می‌گیرند فقط چون برایشان سود دارد، بدون آنکه توجهی به پیامدهای آن برای دیگران کنند.
رفتار پرخاشگرانه
بیشتر مردم مجموعه‌ای متنوع از احساسات را تجربه می‌کنند، اما جامعه‌ستیزها معمولاً بیشتر از هر چیز خشمگین می‌شوند.
زود از کوره درمی‌روند، فریاد می‌زنند یا حتی در موارد شدید به خشونت فیزیکی متوسل می‌شوند.
در روابط نزدیک، این خشم ناگهانی می‌تواند برای اطرافیان بسیار آسیب‌زا و ترسناک باشد.
تمایل به ریسک‌های خطرناک و بی‌توجهی به هنجارهای اجتماعی
جامعه‌ستیزها معمولاً به قوانین نانوشته‌ی اخلاقی یا اجتماعی پایبند نیستند.
از دروغ گفتن و بی‌احترامی گرفته تا تخطی از قانون، برایشان تفاوت چندانی ندارد.
آنها اغلب هیجان‌طلب هستند، ممکن است رفتارهای خطرناک یا ممنوعه را انجام دهند فقط چون دنبال حس هیجان هستند.
درمان افراد با اختلال شخصیتی ضداجتماعی
به حس درونی‌تان اعتماد کنید.
اگر از بودن در کنار این فرد حس بد یا ناامنی می‌گیرید، یا نگران و مضطرب می‌شوید، به حستان توجه کنید، کسی که مدام به شما دروغ می‌گوید، و شما را فریب می دهد یا شما را دستکاری روانی می‌کند و هیچ همدلی نشان نمی‌دهد، لایق حضور در زندگی عاطفی یا اجتماعی شما نیست.
با تعیین مرزها از خودتان محافظت کنید و کمی فاصله بگیرید.
اگر برایتان مقدور است، رابطه یا تعامل خود را با این فرد کمی محدود کنید. خصوصاً وقتی که فرد جامعه‌ستیز پارتنر، عضو خانواده، همکار یا بخشی از شبکه‌ی اجتماعی شما باشد. به یاد داشته باشید جامعه‌ستیزها ممکن است با احساساتی مثل گناه یا قربانی‌نمایی شما را وادار کنند کنارشان بمانید، در این شرایط پایبندی به مرزها ضروری است.
اگر رفتار فرد خشونت‌آمیز یا تهدیدکننده است، برای یک خروج امن برنامه‌ریزی کنید و در مواقع اضطراری با مرکز فوریت‌ها تماس بگیرید.
وقتی در معرض خشونت فیزیکی یا تهدید هستید، اولویت شما ایمنی فیزیکی‌تان است. برنامه‌ای برای ترک محیط بریزد: زمان‌بندی خروج، بسته‌بندی وسایل ضروری، فهرست تماس‌های اضطراری و کسانی که می‌توانند در آن شرایط به شما کمک کنند.
یاد بگیرید که شما قادر به تغییر دیگران نیستید مگر خودشان بخواهند تغییر کنند.
طبیعی است که نسبت به کسی که دوستش دارید دلسوز باشید، اما تغییر رفتاری پایدار تنها وقتی ممکن است که فرد خودش بخواهد و درمان را بپذیرد. تلاش برای “نجات” کسی که حاضر به تغییر نیست، معمولاً شما را فرسوده و ناامید می‌کند.
از یک درمانگر یا مشاور کمک بگیرید.
زندگی یا رابطه با فردی جامعه‌ستیز می‌تواند بسیار خسته‌کننده و آزاردهنده باشد. مشورت با روان‌درمانگر می‌تواند کمک بزرگی برایتان باشد: یاد می‌گیرید مرزهای سالم برقرار کنید، عزت‌نفس خود را بازسازی کنید و راه‌های عملی برای فاصله‌گذاری و بازیابی امنیت روانی‌تان پیدا کنید. مشاور و درمانگر می‌تواند به شما در پردازش آسیب‌ها و گرفتن تصمیمات درست نیز کمک کند.